คุณยังจำได้ไหมว่าคุณกำลังทำอะไรอยู่ตอนอายุ 4 ขวบ ?
วิ่งเล่น ดูการ์ตูน กินขนม หรือเริ่มสงสัยและสนใจสิ่งต่าง ๆ ที่อยู่รอบ ๆ ตัว แต่สำหรับเด็กคนหนึ่ง เขามีหนังสือเป็นของตัวเองแล้วเมื่อตอนอายุ 3 ขวบ ได้รับรางวัลออกแบบภาพปกพร้อม ๆ กับผู้ใหญ่ และตื่นมาวาดรูปเกือบทุกวันต่อเนื่องเป็นเวลาหลายเดือน เพื่อเตรียมจัดนิทรรศการเดี่ยวครั้งแรกของตัวเองในวัยเพียง 5 ขวบเท่านั้น
นี่คือเรื่องราวของ ‘สกิล’ ปณัฐฑรณ์ ฟักทอง วัย 5 ขวบ ศิลปินเด็กที่ฝีมือไม่เล็กตามวัย ที่มีความสามารถในการถ่ายทอดเรื่องราวผ่านเรื่องเล่าและภาพประกอบ เจ้าของผลงานภาพวาดนับ 100 ภาพ ใน “นิทรรศการภาพวาด ครั้งแรก ของ ‘สกิล’ นักวาดรูปและเล่าเรื่อง ผลงานเมื่ออายุ 4 ขวบ” ซึ่งเกิดขึ้นจากการสนับสนุนของ GalileOasis ร่วมกับ สำนักพิมพ์ผีเสื้อ และมูลนิธิวิชาหนังสือ
เด็กชายวัย 5 ขวบจากจังหวัดนครสวรรค์เริ่มวาดรูป ขีด เขียนตั้งแต่อายุแค่ 1 ขวบ มีกิจกรรมสุดโปรด คือ เล่น กิน และวาดรูป ชอบสีทองเพราะมันวิบวับ รักรูปน้องแมวเมฆรุ้งที่เขาวาดมากที่สุดจนไม่อยากเอามาจัดแสดงเพราะกลัวจะถูกเอาไปขาย ดีใจตอนมีหนังสือเป็นของตัวเองจนรีบขี่จักรยานไปเล่าให้เพื่อนต้นโพธิ์ เพื่อนปลาฟังว่า “เรามีหนังสือเป็นของตัวเองแล้วนะ ในนั้นมีเรื่องของนายอยู่ด้วย”
สกิลเป็นนักเขียนผีเสื้อเด็ก ๆ หมายเลข 28 ผู้มีผลงานพิมพ์เล่ม ‘พระอาทิตย์ของเธอ พระอาทิตย์ของฉัน’ โดยเป็นทั้งคนแต่งเรื่อง วาดรูปปกและรูปประกอบ และได้รับประกาศนียบัตรจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม ในโครงการ 100 Annual Book and Cover Design 2024 ในงานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติเมื่อช่วงเดือนตุลาคมที่ผ่านมา
เด็กชาย ‘สกิล’
‘แม่เปิ้ล ชัชชษา หิริพงษ์’ วัย 36 ปี ผู้เป็นเบื้องหลังความสำเร็จคนสำคัญที่ส่งเรื่องราวของสกิลเข้าร่วมโครงการวิธีสมุดบันทึกของสำนักพิมพ์ผีเสื้อด้วยความตั้งใจว่าอยากจะช่วยรีวิวหนังสือดี ๆ น่ารัก ๆ และอยากเป็นกำลังใจนักเขียน แต่อาจารย์มกุฏกลับตอบมาว่า “สกิล อย่าหยุดเขียนนะ เธอจะเป็นนักเขียนที่อายุน้อยที่สุด”
“สกิลอยากมีหนังสือเป็นของตัวเองแต่แรกแล้ว เพราะเขาโตมากับหนังสือ ฟังเราอ่านหนังสือมาเยอะ เราอ่านหนังสือให้เขาฟังตั้งแต่อยู่ในท้อง เขาก็อยากมีข้อความอะไรของเขาเองบ้าง เขาเคยเล่าว่า หนูอยากมีหนังสือเล่มใหญ่ที่สุด คุณตาก็เลยทำหนังสือเล่มทดลองเป็นหนังสือเล่มใหญ่ให้เขา ตอนที่เขาได้ครั้งแรกเขาดีใจมากจนตาเป็นประกาย” แม่เปิ้ลเล่าถึงความดีใจของลูกชายตัวน้อย
จุดเริ่มต้นของนิทรรศการของศิลปินตัวจิ๋ว
‘อาจารย์มกุฏ อรฤดี’ ศิลปินแห่งชาติสาขาวรรณศิลป์และเจ้าของสำนักพิมพ์ผีเสื้อ ผู้ค้นพบ ‘วิธีสมุดบันทึก’ ที่สามารถสร้างสรรค์ทั้งนักเขียน นักวาด นักเล่าเรื่อง และศิลปินวัยเยาว์อีกมากมาย เล่าถึงที่มาของนิทรรศการ ซึ่งเกิดจากการทำงานร่วมกันของศิลปินรุ่นเหลนเจนฯ อัลฟา กับคุณตาบูมเมอร์ ที่มีอายุห่างกันถึง 70 ปี ครั้งนี้ว่า
“นิทรรศการนี้เริ่มต้นจากรูปประกอบของหนังสือของสกิล ตอนแรกเมื่อเราเริ่มต้นทำงานกับสกิลจริง ๆ ก็ไม่ได้นึกถึงการวาดรูป เรารู้แค่ว่าเขาแต่งเรื่องเก่ง เล่าเรื่องดี เราก็เลยอยากจะพิมพ์หนังสือของเขา ซึ่งในขณะที่พิมพ์หนังสือ เราก็มอบหมายให้เขาวาดรูปด้วย แล้วก็ค่อย ๆ เห็นการพัฒนาเรื่องการวาดรูป
“เริ่มจากเราเห็นรูปดวงอาทิตย์และรูปธงชาติที่เขาวาดเองโดยที่เราไม่ได้บอก ก็เห็นว่าเด็กคนนี้มีฝีมือ ฝีแปรงดี ใช้สีเก่ง เราก็เลยบอกให้สกิลช่วยวาดรูปคุณตาให้หน่อยสัก 2-3 รูป ปรากฏว่าเด็กอายุ 3 ขวบวาดรูปคนออกมาได้ดี คิดว่าเขาจะต้องไปได้ไกล ก็เลยพยายามให้เขาวาดรูปมาเรื่อย ๆ
“ตอนแรกเราก็ไม่ได้หวังว่าเขาจะมีเรื่องราวอยู่ในรูปวาดทุกรูป ต่อมาก็เลยบอกคุณแม่ให้เขาช่วยจด ช่วยอัดเทป อัดคลิปเรื่องที่เขาเล่าในขณะวาดรูปด้วย สิ่งที่เรามีทั้งหมดเป็นเครื่องยืนยันได้ว่าเขาพัฒนา เขามีฝีมือ เขาเป็นศิลปิน และเขารู้จักคิด ไม่ใช่ในวัยของเขาแต่เกินกว่าวัยไปประมาณ 10 – 20 ปี นี่เป็นเหตุผลว่าทำไมต้องจัดนิทรรศการนี้
“สกิลเป็นเด็กที่ร่างกายค่อนข้างอ่อนแอ เขาแพ้อากาศ แต่เขาก็อุตส่าห์เดินทาง 4-5 ชั่วโมง เพื่อที่จะมาทำงานนี้ เพราะเขารู้ว่านี่คืองานของเขา เขาจะมีเวลาทำงาน ตื่นเช้ามาทำงานช่วง 10 โมง พอเที่ยงเขาก็เลิกแล้ว เขาจะไปเล่น ไปทำอย่างอื่น ถ้าเราฝืนให้เขาทำงานมาก ๆ เขาจะไม่ทำ เขาเป็นอิสระ ทำในสิ่งที่เขาอยากทำ อย่างวันนี้ผมถามทำเขาว่าจะวาดรูปแมวไหม เขาบอกไม่วาด เขาจะวาดลูกเจี๊ยบ เพราะเขาคิดมาแล้วว่าเขาจะทำอะไร
“เราเลือกภาพมาจัดเเสดงทั้งหมด 100 กว่ารูป พยายามที่จะเอารูปที่ดี ดีน้อย ดีมาก มาเปรียบเทียบให้ทุกคนได้เห็นว่าเด็กเขาพัฒนาได้ ตอนแรกที่เขาเริ่มวาด เขาอาจจะวาดได้ไม่ดีมาก แต่ถ้าหากว่าเราไม่เห็นแววของเขา เขาก็จบแค่นี้ ไม่ได้พัฒนาฝีมือต่อ แล้วเราก็จะไม่ได้ให้โอกาสเขาอีก แต่ทันทีที่เขาวาดด้วยกระดาษธรรมดา เราเห็นเส้น เห็นการแสดงอารมณ์ เห็นการจับคาแรกเตอร์ของตัวละครแล้ว เราก็รู้ว่าเขาไปต่อได้ เราก็เลยขนกระดาษไปให้เขา
“ทุกวันนี้สกิลวาดรูปด้วยกระดาษที่ดีที่สุดแบบที่ศิลปินใหญ่ ๆ เขาใช้กัน เป็นกระดาษราคาแพง คุณภาพดี อาจจะเรียกได้ว่าเป็นกระดาษที่ดีที่สุดของศิลปินในเมืองไทยก็ว่าได้”
รูปของเด็กชายสกิลที่มีสกิลเกินเด็ก
“ผมชอบรูปของสกิลเกือบทุกรูปเลยนะ เพราะผมได้เห็นพัฒนาการของรูป ทุกครั้งที่แม่ของสกิลส่งคลิปวิดีโอตอนเขาทำงานมาให้ผมดู ตามด้วยคลิปรูปที่วาดเสร็จแล้ว และคลิปที่เขาอธิบายรูปนั้น บอกตามตรงเลยว่าตอนที่ผมดูคลิปที่เขาทำงานผมใจไม่ดีทุกครั้ง คิดว่ารูปนี้มันต้องเสียแน่ ๆ แต่ว่าในที่สุดเขาก็ค่อย ๆ แก้ปัญหาจนกระทั่งรูปมันออกมาสวย
“อีกรูปคือรูปนี้ที่ตอนแรกผมก็รู้สึกธรรมดาจนกระทั่งศิลปินวัย 60 ปีท่านหนึ่งได้อธิบายให้เห็นว่า ให้สังเกตแขนทั้ง 2 ข้างของหุ่นยนต์ที่ไม่เท่ากัน ไหล่ข้างหนึ่งยืดแขนลงไปเพื่อที่จะสัมผัสกับปีกของลูกไก่ ไหล่อีกข้างหนึ่งยกขึ้นเพราะมันเป็นคาแรกเตอร์ของคนที่เวลาเรายืดไหล่ข้างหนึ่งลง ไหล่อีกข้างหนึ่งก็จะยกขึ้นโดยอัตโนมัติ แต่ที่วิเศษไปกว่านั้น ตัวลูกไก่เล็ก ๆ ที่มันพยายามยืดแขนขึ้นไปสัมผัสกับหุ่นยนต์ มันยกขาขึ้นด้วยเพราะมันไม่ถนัดที่จะยืน 2 ขา เพื่อที่จะเหยียดปีกขึ้นไปข้างบน ซึ่งรูปนี้เป็นรูปที่สมบูรณ์แบบที่สุดสำหรับศิลปินวัย 60 ที่ทำงานศิลปะมาแล้วกว่า 40 ปี”
สำหรับคนที่สนใจอยากเป็นเจ้าของภาพของศิลปินตัวจิ๋ว นิทรรศการครั้งนี้มีการเปิดให้เสนอราคาภาพวาดของสกิลได้ ใครที่สนใจสามารถไปชมภาพและเขียนใบเสนอราคาหย่อนลงในกล่อง และจะมีการเปิดกล่องเพื่อคัดเลือกรูปที่มีผู้เสนอราคาและตัดสินราคาที่เสนอในพิธีปิดของนิทรรศการ
“ที่เราไม่ตั้งราคารูป เพราะว่าสกิลยังไม่มีชื่อเสียง แต่ทุกคนเห็นพ้องต้องกันว่าสกิลมีฝีมือ เพราะฉะนั้นนักสะสมรูป หรือคนที่ดูรูปเป็น เขาย่อมรู้ว่ารูปนี้มันควรจะมีราคาสักเท่าไร ถ้าเขาอยากได้ เขาก็ควรจะเสนอราคาที่สมเหตุสมผล สมมติว่ามีเพชรอยู่เม็ดหนึ่ง ถ้าเผื่อว่าเราตั้งราคาไว้สักหนึ่งล้าน คนที่ไม่รู้จักเพชร เขาก็จะบอกว่ามันแพงมากเลยนะ แต่คนที่รู้จักเพชรเขาก็จะบอกว่าราคาหนึ่งล้านนั้นเป็นราคาที่เหมาะสมแล้ว เพราะฉะนั้นการที่เราไม่ตั้งราคาไว้ เราก็จะได้รู้ว่ารูปนี้มันควรจะไปอยู่ที่ใคร”
“ผมอยากจะประกาศว่าเด็กอายุเท่านี้ ถ้าเราส่งเสริมให้ถูก ค้นหาให้ดี มันก็จะเจอ แล้วเราก็จะได้ในสิ่งที่เราคาดไม่ถึง มีเด็กอีกกี่คนในประเทศนี้ที่เก่งอย่างสกิลแต่ว่าไม่มีใครค้นหาและไม่เจอ ในที่สุดเด็กก็ถูกสอนตามระบบจนกลายเป็นเด็กเก่งธรรมดาเท่ากันหมดตามมาตรฐานเดียวกัน”
สัมผัสเรื่องราวความพิเศษและความน่ารักของศิลปินตัวจิ๋วได้ที่ “นิทรรศการภาพวาดครั้งแรกของ ‘สกิล’ นักวาดรูปและเล่าเรื่อง ผลงานเมื่ออายุ 4 ขวบ”
จัดแสดงที่ : กาลิเลโอเอซิส ซ.โรงเรียนกิ่งเพชร ถ.บรรทัดทอง แขวงถนนเพชรบุรี เขตราชเทวี กรุงเทพฯ
ตั้งแต่วันนี้ถึงวันที่ 27 มกราคม 2568
สำหรับใครที่อยากเจอสกิล วันที่ 26 มกราคมนี้ สกิลจะมาร่วมพิธีปิดนิทรรศการและมาวาดรูปให้ทุกคนได้ดูตั้งแต่เวลา 10.30 – 11.00 น.
