นี่คือภาพวิถีชีวิตอันงดงามของสุภาพสตรีสูงอายุวัย 60+ ไปจนถึง 90+ บนเกาะเชจูแห่งเกาหลีใต้ ซึ่งได้รับการเรียกขานว่า “แฮนยอ” หรือ “แฮ-นยอ” (Haenyeo) ที่มีความหมายว่าสตรีแห่งท้องทะเล เนื่องจากพวกเธอคือชาวประมงผู้ดำน้ำลึกลงไปเก็บอาหารทะเลจากพื้นมหาสมุทร โดยไม่มีอุปกรณ์ช่วยหายใจใด ๆ ซึ่งเป็นการทำงานที่สืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นมาหลายร้อยปีแล้ว
โดยทั่วไป แฮนยอจะดำน้ำลงไปใต้ทะเลลึกราว 10 เมตร ภายเวลาราว 2 นาที โดยมีตะกั่วพันรอบเอวเพื่อถ่วงให้จมเร็วขึ้น พร้อมหน้ากากดำน้ำติดไฟฉาย แหตาข่ายซึ่งโยงอยู่กับลูกบอลที่ลอยอยู่เหนือผิวน้ำ และมีดสำหรับตัดหรือขุดหอยสังข์ หอยเป๋าฮื้อ และสัตว์ทะเลอื่น ๆ ซึ่งปัจจุบันมีผู้ประกอบอาชีพนี้ราว 2.5 พันคน แม้จะลดลงถึง 200 คน ในรอบระยะกว่า 60 ปีที่ผ่านมา (นับตั้งแต่ปี 1960)
“พวกเธอเหนื่อยสาหัสตอนขึ้นจากน้ำใหม่ ๆ แต่ยังแข็งแกร่งทั้งร่างกายและจิตใจอย่างน่าอัศจรรย์ งานนี้อันตรายมาก และเป็นการก้าวข้ามระหว่างความเป็นกับความตาย รวมทั้งยังแสดงด้านที่แตกต่างระหว่างความแข็งแกร่งและความเปราะบางของมนุษย์” ฮยอง เอส. คิม (Hyung S. Kim) ช่างภาพสาวชาวเกาหลีผู้บันทึกภาพเหล่านี้กล่าว
ปกติแล้ว แฮนยอจะทำงาน 7 ชม.ต่อวัน และ 90 วันต่อปี โดยพวกเธอจะแบ่งเป็น 3 กลุ่มตามประสบการณ์ เริ่มจากฮากุน (Hagun) จุงกุน (Junggun) และซังกุน (Sanggun) โดยซังกุนคือระดับสูงสุดเทียบเท่าครูผู้คอยชี้แนะ และตามธรรมเนียมปฏิบัติก่อนลงดำน้ำก็คือจะมีการสวดขอพรเทพีแห่งท้องทะเลขอให้ปลอดภัย และขอให้โชคดีจับหอยได้เยอะ ๆ
ปัจจุบัน ภูมิปัญญานี้ได้รับการสืบทอดทั้งระดับครอบครัว โรงเรียน และประมงท้องถิ่น นอกจากนี้ ยังมีสมาคมแฮนยอ โรงเรียนแฮนยอ และพิพิธภัณฑ์แฮนยอ เพื่อแสดงถึงการยกย่องว่าพวกเธอคือตัวแทนทางจิตวิญญาณของเกาะเชจู รวมทั้งเชิดชูบทบาทสตรี และการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมแบบยั่งยืนด้วย
วันนี้ แฮนยอได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ (Intangible Cultural Heritage of Humanity) ของยูเนสโก ตั้งแต่ปี 2016 แล้ว โดยภาพวิถีชีวิตเหล่านี้ กำลังจัดแสดงอยู่ที่ Korean Cultural Service ในกรุงนิวยอร์ค จนถึงวันที่ 10 เมษายน ศกนี้
เครดิตภาพ
- Korean Culture and Information Service
แหล่งอ้างอิงข้อมูล
- https://www.newyorker.com/culture/photo-booth/sea-women-of-south-korea? -fca6uY
- https://ich.unesco.org/en/RL/culture-of-jeju-haenyeo-women-divers-01068
